TECHNIEK
Wat is een diafragma en hoe werkt het?
Het diafragma is een opening in het objectief, waarvan de diameter kan worden versteld. De opening van het diafragma heeft invloed op de scherptediepte. Het diafragma regelt ook de hoeveelheid licht die er door het objectief wordt doorgelaten. Staat het diafragma helemaal open, dan wordt de maximale hoeveelheid licht doorgelaten.
Het diafragma wordt aangegeven met een getal. Hoe hoger dit diafragmagetal wordt, hoe kleiner de opening. De internationale diafragmareeks die gebruikt wordt ziet er als volgt uit:
1 – 1.4 – 2 – 2.8 – 4 – 5.6 – 8 – 11 – 16 – 22 – 32 - enzovoorts
Een groot diafragma (laag getal) zorgt voor weinig scherptediepte in een foto, vaak is er maar één afstand of onderwerp scherp. Een klein diafragma (hoog getal) zorgt voor veel scherptediepte, een foto kan daardoor van voor tot achter scherp worden.
De scherptediepte is ook afhankelijk van het gebruikte objectief. Als je met een telelens alles scherp wilt hebben zul je een kleiner diafragma moeten gebruiken dan met een groothoeklens.
Bij nachtfotografie heeft de grootte van het diafragma naast de hoeveelheid scherptediepte nog invloed op een ander effect. Als je een klein diafragma (hoog getal) gebruikt, zal de stervorming rond lichtpunten in je beeld groter worden.
In de onderstaande twee foto’s kun je deze effecten van het gebruik van het diafragma beide waarnemen. Er is scherpgesteld op het groene blikje dat voor in beeld staat. De linkerfoto is gemaakt met het diafragma ingesteld op 4.0. Er zit daarom weinig scherptediepte in en rond de lichtbronnen zien we geen stervorming. Bij de rechter foto is gebruik gemaakt van diafragma 16. Er zit daarom veel scherptediepte in en rond de lantaarnpalen op de achtergrond zie je duidelijk stervorming ontstaan.
